 |
| sukolaras |
Tembung
camboran , kuwi
rong tembung utawa luwih kang digandheng dadi siji ngliwati sawijining proses morfologi. Proses morfologi yakuwi proses owah-owahan saka morfem
dadi polimorfem, sing nduweni kategori lan makna wutuh, saengga polimeorfem iku
disebut tembung. Jroning basa jawa, ana telung proses morfologi sing disinaoni,
yakuwi: proses wuwuhan (pengimbuhan), proses rangkep (pengulangan), lan prosès
camboran (pemajemukan). Proses camboran (pemajemukan) yaiku proses panggabungan
morfem dhasar, sing biasa digabung yakuwi lingga karo lingga liyane. Camboran
diperang dadi loro, yaiku: camboran wutuh lan camboran udhar. Camboran wutuh
minangka camboran sing konstruksine digabung, saengga ngasilake siji makna.
Dene camboran udhar arupa camboran sing konstruksine kapisah lan maknane isih
digabung, saliyane kuwi unsure isih bisa digolèki.
Miturut wutuh orané, tembung camboran iki
kapérang dadi loro, yakuwi:
§ Tembung cambaoran wutuh,
contoné: sisib sembir, baya pakéwuh, raja lélé lsp.
§ Déné wujud sijiné yakuwi
wis dicekak (wancah). Contoné: bangjo: abang-ijo, barji barbèh: bubar siji
bubar kabèh, gaji wakma: sega siji iwaké lima,
nasgithel:panas legi kenthel lsp.
Miturut hubungan wanda siji lan sijiné,
tembung camboran bisa dipilah dadi telu, yakuwi:
§ Tembung camboran kang
nduwèni teges sadrajad. (kopulatif). Contoné: gedhé cilik, tuwa nom, sumbang
surung, sandhang pangan lsp. Reroncèn tembung bisa uga ditambahi tembung
"lan" utawa"saha".
§ Tembung camboran kang
tembung kapidhoné nerangaké tembung kapisan (determinatif). Contoné: jambu
kapuk, pelem gadhung, manuk dara, lsp.
§ Tembung camboran kang
tembung kapisan nerangaké tembung kapindhoné. Conto: Parama sastra = sastra
kang parama (linuwih), Pandhu putra = putrané Pandhu, lsp.
sumber dari http://jv.wikipedia.org/wiki/Tembung_camboran
